نکات آیه 286 بقره
نکات آیه 286 بقره
آیه 286 سوره بقره :
اول انکه وقتی خداوند بر نفسی بیش از وسعش تکلیفی ننهاده یعنی ای بنده من تو نی بر دیگران بیش از وسعشان تکلیفی ننه
برخی این وسع را به معنای طاقت گرفته اند که با آیه 185 همین سوره که فرموده ما برای شما اراده اسانی کردیم و ارده سختی نکردیم در مغایرت است. پس وسع نه به معنای کمال تاب و طاقت که به معنای وسع و گشایش است
در بخش دیگر این ایه بر اصل کلی اختیار و مسئولیت تاکید شده است که با این لطیفه که برای خوبیها که به نفع آدمی ست کلیمه کسبت را اورده و در مورد بدیها که بر زیان شخص است از کلمه اکستبت بهره گرفته زیرا کلمه اکتساب علاوه بر به دست آوردن معنی تلاش و کوشش و تحمل سختی در بدست اوردن را نیر القا می کند و این معانی با کسب شر تناسب بیشتری دارد زیرا فطرت ادمی با خوبی و راستی و عدل و احسان هم اهنگ است و انجام بی عدالتی و بی انصافی و جور و تجاوز و تعدی پیسوته با مشکل روبروست.
در بخش پایانی آیات به قول مولانا انگار خود فراموش کردن را نیز گناه دانسته اند
هم طلب از توست هم ان نیکویی
ما که این اول تویی آخر تویی
لا تواخذ ان نَسینا شذ گواه
که بود نسیان به وجهی هم گناه
فروید معتقد بود که بسیاری از فراموش کردن های ما به طور ناخوداگاه انگیزه شخصی دارد
نکته دیگر اینکه اگر خدا سختی بیش از طاقت بر دوش کسی نهد آن از نوع تکلیف الهی نیست چون معارض این آیه و آیه پیشین است بلکه معلول گناهان شخص به خصوص ظلم و بیرحمی و بار سنگین تر از حد تحمل بر دوش مظلومی نهادن است.
در اخر نیز اشاره کنیم که به گفته رسول ختمی مرتبت خداوند نه چیز را از امت ایشان رفع نمود یعنی نه گناه که عذرش را پذیرفته دانسته است
اول خظا و دوم نسیان و هفت تای دیگر سهو و غفلت، آنچه شخص نمی داند، آنچه طاقت آن را ندارد، آنچه او را بر آن اجبار کرده اند، آنچه از سر اضطرار انجام داده باشد، حسد مادامی که به جسد تجاوز نکرده باشد و نیز طیره که فالگیری ست. اینها کارهایی ست که بخشوده شده است اگر چه انجامش از ملامت خالی نیست
