قرآن کتاب آیین :
نهج البلاغه قرآن را بهترین منبع و مطمئن ترین مرجع برای شناخت دین در مباحث خداشناسی، بعثت پیامبران و کتب آسمانی، معاد و آخرت و توصیفات بهشت و جهنم، احکام شرعی و حلال و حرام، رفتارهای افراد مختلف جامعه و موارد دیگر می داند. معیار صحت و عدم صحت اندیشه های دینی و باورها و نظرات در قلمرو دین قرآن است. حتی احادیث اگر با نصّ کلام الله در تعارض باشد بی ارزش است.
در خطبه 86 امیرالمومنین(ع) درباره دین خدا و پیامبر و کتاب خدا می فرماید:
خداوند کتاب خود را بر شما نازل کرد که بیانگر هر چیز است، و پیامبر خود را در میان شما مدتی عمر بخشید تا آنکه براي او و براي شما دین خود را که در کتاب خودش (قرآن) آن دین مورد پسندش را بیان کرده، به کمال رساند و از زبان پیامبرش، آنچه را مورد پسند و ناپسند اوست و اوامر و نواهی خود را به شما رساند و حجت را بر شما تمام کرد.
همچنین در خطبه نخست چنین آمده:
(پیامبر خدا (ص) از دنیا رفت در حالی که میان شما راه روشن بر جاي نهاد، یعنی) کتاب پروردگارتان که در بین شماست که حلال و حرام خدا، فرائض و مستحبات الهی و ناسخ و منسوخ و عام و خاص را براي شما بیان میکند، نیز عبرتها، مَثَلها و محکم و متشابه را…
در سایۀ معارف قرآن، مردم به وحدت دینی هم می رسند و اگر قرآن را مرجع خود قرار ندهند راه برای بدعت و تحریف ها گشوده می شود. علی ابن ابیطالب (ع) درباره پیدایش فتنه ها به هواهاي نفسانی و احکام بدعت آمیز اشاره میفرماید که در آنها با کتاب مخالفت میشود: (یُخالَفُ فیها کتابُ اللهِ- خطبه 50 ) که اگر قرآن محور و معیار باشد، راهی براي اندیشه هاي باطل و احکام بدعت آلود باقی نمی ماند.
قرآن کتاب آیین:
کسی از امام علی (ع) درباره صفات خدا پرسید. حضرت در خطبه 91 که معروف به خطبه اشباح است مطالب مهمی درباره خداشناسی و دین و مکتب فرمود که بخشی از آن عبارت است از:
اي سؤال کننده! خوب بنگر آنچه را قرآن از صفات خدا براي تو بیان میکند، به همانها اقتدا کن و بپذیر و از نور هدایت قرآن روشنی بگیر و اما آنچه را شیطان به تو تکلیف میکند، از آنچه نه در قرآن و نه در سنّت پیامبر و پیشوایان هدایت اثري از آن نیست، علم آن را به خدا واگذار.
در همین خطبه و خطبه 183 نیز سخنی به این مضمون دارد که قرآن حجت خدا بر بندگان است. خداوند نور خود را تمام ساخته و با این کتاب، دین خویش را به کمال رسانده است. پس مبنای حلال و حرام دین خدا، کلام الله مجید است.
حضرت امیرالمومنین (ع) در نامه 69 که خطاب به حارث همدانی نوشته اند چنین توصیه می فرمایند:
به رشته و ریسمان قرآن چنگ بزن و از آن خیرخواهی بجوي و حلال آن را حلال و حرامش را حرام بشمار.
وقتی امام، قرآن کریم را پایه و اساس اسلام معرّفی میکند (خطبه 198) و معدن و ریشه ي ایمان میشناساند (خطبه 198) و آن را راهنماي رسیدن به پروردگار میداند ( خطبه 176)، پس در شناخت آیین و حلال و حرام شرعی و اصول اعتقادي و ارکان دین باید به قرآن مراجعه کرد و به کسانی که قرآن شناس و آشنا به اسرار و معارف وحی اند، که در بالاترین درجه اهل بیت علیهم السلام قرار دارند.
امام علی (ع) در خطبه 147 در گزارش شیوه ئ پیامبر اسلام (ص) می فرماید:
خداوند حضرت محمد (ص) را به حق برانگیخت تا بندگان را از بت پرستی به خداپرستی بیرون آورد و از اطاعت شیطان به اطاعت خدا بکشاند، با قرآنی که آن را بیانگر و استوار ساخته است. تا مردم پروردگارشان را که نمی شناختند، بشناسند و پس ازدوران انکار و کفر، به او ایمان یابند.
