قرآن رهبر و پیشوا :
در کلام حضرت امیر (ع) در نهج البلاغه قرآن به عنوان حجت و میزان و نشانه و راه معرفی شده است، یعنی برای تشخیص درستی و نادرستی، شاخص کلام الله دانسته شده و ما باید پیرو آن باشیم و او پیشوا و راهنمای ماست. تفسیر به رای نکوهیده شده، یعنی افراد باید نظر خود را تابع قرآن کنند نه اینکه قرآن خدا را طبق رای و نظر خویش تاویل و تفسیر نمایند.در خطبه 87 ضمن نکوهش، در توصیف از عالم نمایانی که بی دانش اند و حرف های ناراست چون جاهلان و گمراهان می گویند و می پراکنند تا مردم ساده لوح را فریب دهند و با خود همراه کنند، آمده:
کتاب (قرآن) را بر آراء و اندیشه هاي خود حمل میکند و حق را طبق خواسته ها و تمایلات خودش تفسیر میکند.
این زمانه روزگاری ست که حضرت به درستی آن را پیش بینی کرده بود که جز کلام خداوند پیشوای و رهبر مردم است. زمانی که حاملان قرآن آن را فرا میفکنند و حافظان قرآن خود را نسبت به مفاهیم قرآن به فراموشی میزنند. در آن روزگار، قرآن و اهل قرآن مطرود و منزوي اند قرآن و قرآنیان میان مردم اند ولی با آنان نیستند. با مردم اند، ولی با آنان نیستند.
این شرایط، در روزگاري است که مردم، قرآن را امام و پیشوا ندانند و پشت سر قرآن حرکت نکنند، بلکه بخواهند قرآن را با اهداف و منویات و کارهاي خود همراه سازند نه آنکه خود را با قرآن هماهنگ کنند.
این سخن پیشگویانه در خطبه 147 است. در ادامه آن از تفرقۀ مردم انتقاد میکند و آن را نتیجۀ فاصله گرفتن از قرآن و نپذیرفتن نقش امامت و پیشوایی براي قرآن میداند و می فرمایند :
گویا آنان، رهبرانِ قرآنند و قرآن، پیشواي آنان نیست.
سخن ایشان مطابق فرمایشات پیامبر اسلام (ص) است که فرمود بر شما باد قرآن ، آن را پیشوا و رهبر خود بگیرید. در جلد دوم کنز العمّال نیز از ایشان نقل شده هر کس قرآن را جلودار و پیشواي خود قرار دهد، او را
به بهشت رهنمون میشود و هرکس آن را پشت سرش قرار دهد، او را به دوزخ میکشاند.
