فضائل امام علی در آیه 274 سوره بقره

فضائل امام علی در آیه 274 سوره بقره

فضائل امام علی در آیه 274 سوره بقره

متن آیه:

الَّذینَ ینْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لا هُمْ یحْزَنُون

آیه 274 سوره بقره

ترجمه :

کسانی که اموال خود را شب و روز، و نهان و آشکارا، انفاق می‌کنند، پاداش آنان نزد پروردگارشان برای آنان خواهد بود؛ و نه بیمی بر آنان است و نه‌اندوهگین می‌شوند.

شان نزول و بیان آیه :

مغنیه در جلد اول التفسیر الکاشف این آیه را جمع بندی چهارده آیه پی در پی گذشته در باره انفاق دانسته و طبرسی در جلد دوم مجمع البیان چگونگی انفاق، پاداش و تاثیر آن در آرامش انسان ها را از بیان آیه مستفاد نموده است. آلوسی در جلد دوم روح المعانی بیان می کند که این آیه بر فضیلت انفاق در شرایط مختلف و در تمام زمان ها اشاره می کند. ابن کثیر در جلد اول تفسیر القران العظیم می گوید آیه انفاق از کسانی که همواره . در هر شرایطی اموال خود را انفاق می کنند یاد کرده و و علامه طباطبایی در جلد دوم تفسیر المیزان اشاره آیه به اهتمام انفاق گران در شرایط گوناگون را بیان می کند. محسن قرائتی در جلد اول از تفسیر نور توجه به آثار دنیوی و اخروی انفاق را از بیانات این آیه میداند.

در خصوص شان نزول آیه علی الاغلب مفسران شیعه با استناد به روایات، شان نزول آیه انفاق را درباهر علی ابن ابیطالب دانسته اند. ابن سلیمان در جلد اول تفسیر مقاتل ابن سلیمان، شیخ طوسی در جلد دوم از تفسیر التبیان، شحاته در تفسیر القران الکریم، عیاشی در جلد اول تفسیر العیاشی و مکارم شیرازی در جلد دوم تفسیر نمونه شان نزول آیه اینگونه دانسته اند که امام علی چهار درهم را یکی در شب ، یکی در روز، یکی آشکارا و دیگرانی پنهانی انفاق نمود و این آیه در این باره نازل شده است. اما در مفسران اهل سنت اختلاف نظر وجود دارد. عده ای مانند اهل تشیع آن را منحصراً درباره علی ابن ابیطالب می دانند مانند شیبانی در جلد اول نهج البیان، صنعانی در جلد اول تفسیر عبدالرزاق، دینوری در جلد اول الواضح، واحدی در جلد اول الوجیز، جرجانی در جلد اول درج الدرر و حاکم حسکانی نیشابوری در جلد اول شواهد التنزیل. دسته دوم اما در کنار اشاره به این شان نزول احتمالات دیگری نیز بیان داشته اند. برخی مانند ماتریدی در جلد دوم از تاویلات اهل السنه در کنار امیر المومنین از عبدالرحمن ابن عوف نیز نامبرده و طبرانی در جلد اول التفسیر الکبیر، ابن جوزی در جلد اول زاد المسیر و بغوی در جلد اول تفسیر البغوی بیان کرده اند که عبدالرحمن در روز و علی در شب انفاق نموده اند. ابو حیان در جلد دوم البحر المحیط نیز این روایت را ببیان کرده و در کنار آن آورده هر کس که در راه خدا و بدون اسراف و تبذیر انفاق کیند مصداق این آیه است. ابوحیان در این کتاب رای زمخشری در جلد اول الکشاف و بیضاوی در جلد اول انوار التنزیل را نیز در تصدیق شان نزول این آیه برای ابوبکر هم بیان می کند. البته ناگفته نماند که زمخشری در مطلب خود نظر فخر رازی در جلد هفتم از التفسیر الکبیر و سیوطی در جلد اول از الدرّ المنثور را هم قبول دارد که شان نزول این آیه را حتی درباره کسانی می دانند که به اسب های جهادی در راه خدا آذوقه می دهند. ماتریدی در جلد دوم تاویلات اهل السنه بابیان احتمالات مختلف در شان نزول آیه توقف کرده و از ندانستن شان نطول خاص برای آن سخن گفته اند. سمرقندی در جلد اول بحر العلوم بیان می کند هر چند این آیه در مورد شخص خاص نازل شده است؛ اما حکم آن اختصاص به مورد خاصی ندارد و شامل همه کسانی می‌شود که در انفاق این‌گونه عمل کنند. این نظر را مکارم شیرازی در تفسیر نمونه و ابوحیان در البحر المحیط هم آورده اند. هر چند به قول طبرسی در تفسیر مجمع البیان جلد دوم انفاق امام علی(ع) به علت سبقت در این مسئله دارای فضیلت بیشتری است.