خطبه دوازدهم نهج البلاغه
خلاصه خطبه دوازدهم نهج البلاغه:
- امام علی (ع) در این بخش، مردم و جنگجویان را به جهاد و پایداری در مقابل دشمنان اسلام دعوت می‌کند.
- تأکید بر اهمیت ایستادگی در برابر کسانی که به دنبال فتنه و نابودی جامعه اسلامی هستند.
- امام (ع) افرادی را که از جنگ و مبارزه هراس دارند، نکوهش می‌کند و آن‌ها را به شجاعت و دلیری فرا می‌خواند.
- بیان این که ترس و سستی باعث ضعف و شکست می‌شود.
- امام علی (ع) به تهدیدهای دشمنان اشاره می‌کند و مسلمانان را از این خطرات آگاه می‌سازد.
- تأکید بر این که دشمنان در صورت سستی مسلمانان از فرصت‌ها استفاده خواهند کرد.
- امام (ع) بر لزوم اتحاد و همبستگی میان مسلمانان تأکید می‌کند و آن‌ها را از تفرقه و اختلاف برحذر می‌دارد.
- اشاره به این که اتحاد و انسجام رمز پیروزی بر دشمنان است.
زمان خطبه:
سال ۳۶ه.ق
مخاطبان خطبه:
سپاه و عموم مسلمانان
اهداف خطبه:
دلیل اصلی بیان خطبه دوازدهم، تشویق مسلمانان به جهاد، شجاعت و اتحاد در برابر دشمنان بود. اهداف اصلی این خطبه عبارت بودند از:
تشویق به جهاد و پایداری: او مسلمانان را به جهاد در راه خدا و پایداری در برابر دشمنان دعوت می‌کند و به آن‌ها یادآوری می‌کند که ترس و سستی باعث شکست خواهد شد.
مقابله با دشمنان داخلی و خارجی: ایشان به خطرات دشمنان اشاره می‌کند و مسلمانان را از تهدیدهای آنان آگاه می‌سازد. او می‌خواست که مردم در برابر این تهدیدات هوشیار باشند و از هرگونه سستی در مقابل دشمنان پرهیز کنند.
نکوهش ترس و سستی: وی در این خطبه به شدت سستی و ترس در میان مسلمانان را نکوهش می‌کند و آنان را به شجاعت و پایداری در برابر دشمنان تشویق می‌کند.
تأکید بر اتحاد و انسجام: امام (ع) می‌خواست به مردم یادآوری کند که اتحاد و همبستگی تنها راه پیروزی بر دشمنان است و تفرقه باعث ضعف و شکست خواهد شد.
این خطبه به منظور تقویت روحیه جنگجویان، تشویق به مقاومت در برابر دشمنان و حفظ اتحاد در جامعه اسلامی ایراد شد.
جملات منتخب:
- بترسید از اینکه دشمنانتان را به حال خود واگذارید؛ که ترس از مرگ، مرگ است، و شجاعت، زندگی.
- هر کس در برابر ظلم و طغیان سر فرود آورد، با دستان خود گردن‌بند بردگی بر گردنش انداخته است.
- یگانگی و اتحاد، سلاحی است که در برابر هر دشمنی کارساز است؛ از تفرقه بپرهیزید که آن شما را به ضعف می‌کشاند.
- دشمنانتان در کمین‌اند، و در صورت غفلت، چونان گرگ به گله خواهند تاخت.
