خطبه دهم نهج البلاغه
خلاصه خطبه دهم نهج البلاغه:
- امام علی (ع) انسان‌هایی را که در مسیر باطل قرار گرفته‌اند و راه گمراهی را انتخاب کرده‌اند، نکوهش می‌کند.
- اشاره به رفتارهای نادرست و انحرافات اخلاقی آن‌ها.
- امام (ع) ظلم و طغیان را مورد سرزنش قرار می‌دهد و از عواقب چنین رفتارهایی سخن می‌گوید.
- تأکید بر این که ظالمان و طغیان‌گران سرانجام به هلاکت و نابودی خواهند رسید.
- تشویق به پیروی از عدالت و حق.
- اشاره به این که تنها عدالت می‌تواند انسان را از گمراهی و تباهی نجات دهد.
- امام (ع) به سرنوشت نهایی ستمگران و افراد گمراه اشاره می‌کند و آن‌ها را به عذاب الهی در دنیا و آخرت هشدار می‌دهد.
زمان خطبه:
دوران خلافت امام علی (ع) بین سال‌های ۳۶ تا ۴۰ ه.ق
مخاطبان خطبه:
عموم مردم بویژه دور افتادگان از راه حق به دلیل ظلم، فساد و انحرافات اخلاقی
اهداف خطبه:
دلیل اصلی بیان خطبه دهم، هشدار به مردم درباره ظلم، فساد و گمراهی و دعوت به عدالت و حق‌گرایی بود. امام علی (ع) در این خطبه قصد داشت:
نکوهش انسان‌های فاسد و ظالم: امام علی (ع) افراد ظالم و فاسد را به دلیل انحرافات اخلاقی و ظلم‌هایشان نکوهش می‌کند و آنان را از ادامه این مسیر برحذر می‌دارد.
هشدار درباره عواقب ظلم و فساد: امام (ع) تأکید می‌کند که ظلم و گمراهی بی‌پاسخ نخواهند ماند و سرانجام ستمگران در دنیا و آخرت به عذاب الهی دچار خواهند شد.
تشویق به عدالت و حق: امام علی (ع) با تأکید بر عدالت و حقیقت‌گرایی، مردم را به پیروی از حق و دوری از ظلم و فساد دعوت می‌کند و نشان می‌دهد که تنها راه نجات از گمراهی، چنگ زدن به عدالت و حق است.
اصلاح جامعه: امام علی (ع) این خطبه را برای اصلاح رفتارهای اجتماعی و اخلاقی جامعه ایراد کرد و هدفش این بود که مردم را به سمت رفتارهایی بر اساس عدالت و تقوا هدایت کند.
این خطبه به عنوان یک هشدار جدی برای ظالمان و فسادگران مطرح شد و هدف آن اصلاح جامعه از طریق ترویج عدالت و حق‌طلبی بود.
جملات منتخب:
- چگونه است که راه راست را رها می‌کنید و در ظلمت گمراهی سرگردانید؟
- ظالمان به زودی در چاه عمیق عذاب فرو خواهند افتاد، و نجاتی برایشان نخواهد بود.
- عدل همان ریسمانی است که اگر به آن چنگ زنید، از ظلمت و گمراهی نجات خواهید یافت.
- بترسید از روزی که ظلم‌هایتان در پیشگاه عدالت الهی آشکار شود و گریزی از عذاب نداشته باشید.
