استشهادهای قرآن در نهج البلاغه

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه

 

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه (1)

آیات استفاده شده در خطبه اول:
… اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ … (بقره / 34)

…بر آدم سجده کنید، همه سجده کردند مگر شیطان…

…إِنَّكَ مِنَ الْمُنْظَرِينَ إِلَى يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ (حجر / 37-38)

تو را مهلت خواهد بود. تا به وقت معین و روز معلوم

… وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ (آل عمران / 97)

و مردم را حجّ و زیارت آن خانه به امر خدا واجب است بر هر کسی که توانایی برای رسیدن به آنجا دارد، و هر که کافر شود (به خود زیان رسانده و) خدا از جهانیان بی‌نیاز است.

 

آیات استفاده شده در خطبه سوم:
تِلْكَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوًّا فِي الْأَرْضِ وَلَا فَسَادًا وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ (قصص / 83)

ما این دار (بهشت ابدی) آخرت را برای آنان که در زمین اراده علوّ و فساد و سرکشی ندارند مخصوص می‌گردانیم و حسن عاقبت خاص پرهیزکاران است.

آیات استفاده شده در خطبه هیجدهم:
… ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْ‌ءٍ … (انعام / 38)

… ما هيچ‌ چيز را در اين كتاب، فروگذار نكرديم…

… وَ لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللهِ‌ لَوَجَدُوا فيهِ اخْتِلافاً كَثيراً (نساء / 82)

… در‌حالى‌كه اگر از سوى غير خدا بود، اختلاف فراوانى در آن مى‌يافتند.

 

آیات استفاده شده در خطبه بیست و سوم:
… إِحْدَى الْحُسْنَيَيْنِ … (توبه / 52)

…  جز يكى از دو نيكى…

 

آیات استفاده شده در خطبه سی و نهم:
… كَأَنَّما يُساقُونَ إِلَى الْمَوْتِ وَ هُمْ يَنْظُرُونَ (انفال / 6)

… گويى به‌سوى مرگ رانده مى‌شوند، و آن را با چشم خود مى‌نگرند

 

آیات استفاده شده در خطبه پنجاهم:
…الَّذينَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَّا الْحُسْنى… (انبیا / 101)

 كسانى‌كه [صالح بودند و] از قبل، وعده‌ی نيك از سوى ما به آن‌ها داده شده

 

آیات استفاده شده در خطبه پنجاه و هشتم:
…قَدْ ضَلَلْتُ إِذاً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُهْتَدينَ (انعام / 56)

اگر چنين كنم، گمراه شده‌ام؛ و از هدايت‌يافتگان نخواهم بود

 

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه (2)

آیات استفاده شده در خطبه شصت و ششم:

وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَ اللهُ مَعَكُمْ وَ لَنْ يَتِرَكُمْ أَعْمالَكُمْ (محمد / 35)

درحالى‌كه شما برتريد، و خداوند با شماست و هرگز از [ثواب] اعمالتان نمى‌كاهد

 

آیات استفاده شده در خطبه هفتادم:
وَ لَتَعْلَمُنَّ نَبَأَهُ بَعْدَ حينٍ (ص / 88)

و به يقين خبر [پيروزى] آن را بعد از مدّتى خواهيد دانست

 

آیات استفاده شده در خطبه هشتاد و پنجم:
وَ جاءَتْ  كُلُّ نَفْسٍ مَعَها سائِقٌ وَ شَهِيدٌ (ق / 21)

و هر انسانى [به محشر] مى‌آيد در‌حالى‌كه فرشته‌اى او را [به‌سوى‌ دادگاه عدل الهى] مى‌راند و گواهى همراه اوست

 

آیات استفاده شده در خطبه هشتاد و ششم:
… تِبْياناً لِكُلِّ شَيْ‌ءٍ … (نحل / 89)

… بیانی روشن بر همه چیز …

 

آیات استفاده شده در خطبه هشتاد و هفتم:
فَأَيْنَ تَذْهَبُونَ  (تکویر / 26)

پس به کجا می روید؟

… فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ (غافر / 62)

… با اين حال چگونه [از راه حق] منحرف مى‌شويد؟!

آیات استفاده شده در خطبه نود و یکم:
تَاللهِ إِنْ كُنّا لَفِي ضَلالٍ مُبِينٍ،  إِذْ نُسَوِّيكُمْ بِرَبِّ الْعالَمِينَ (شعراء / 97-98)

به خدا سوگند كه ما در گمراهى آشكارى بوديم. چون شما را با پروردگار جهانيان برابر مى‌شمرديم

…  بَلْ عِبادٌ مُكْرَمُونَ، لا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ  (انبیا / 26-27)

لكه [فرشتگان] بندگان شايسته‌ی اويند. هيچ‌گاه در سخن بر او پيشى نمى‌گيرند و [پيوسته] به فرمان او عمل مى‌كنند.

 

…  أُولي أَجْنِحَةٍ… (فاطر / 1)

دارای بال ها

 

…  إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ (آل عمران / 26)

همانا تو بر هر چیز توانایی

 

آیات استفاده شده در خطبه نود و هشتم:
إِنَّ الْعاقِبَةَ لِلْمُتَّقينَ (هود / 49)

بدرستی عاقبت از آن پرواپیشگان است.

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و سوم:
إِنَّ في ذلِكَ لَآياتٍ وَ إِنْ كُنَّا لَمُبْتَلينَ (مومنون / 30)

[آرى،] در اين ماجرا [براى صاحبان عقل و انديشه] آيات و نشانه‌هايى است و ما به‌يقين [همگان را] آزمايش مى­كنيم(

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و نهم:
… مِنْ ماءٍ مَهِينٍ (مرسلات / 20)

… از آبي پست و ناچيز

…رَيْبَ الْمَنُونِ (طور / 30)

…اضطراب مرگ

 

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه (3)

آیات استفاده شده در خطبه صد و دهم:
كَماءٍ أَنْزَلْناهُ مِنَ السَّماءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَباتُ الْأَرْضِ فَأَصْبَحَ هَشيماً تَذْرُوهُ الرِّياحُ وَ كانَ اللهُ عَلى كُلِّ شَيْ‌ءٍ مُقْتَدِراً  (کهف / 45)

به آبى تشبيه كن كه از آسمان فرو مى‌فرستيم؛ و به‌وسيله‌ی آن، گياهان زمين [سرسبز مى‌شود و] درهم فرو مى‌رود. امّا [بعد از مدّتى] مى‌خشكد؛ به‌گونه‌اى كه بادها آن را به هر سو پراكنده مى‌كند؛ و خداوند بر همه چيز تواناست.

 

…رَيْبَ الْمَنُونِ (طور / 30)

…اضطراب مرگ

 

… مَنْ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّةً … (فصلت / 15)

چه كسى از ما نيرومندتر است؟

 

كَما بَدَأْنا أَوَّلَ خَلْقٍ نُعيدُهُ وَعْداً عَلَيْنا إِنَّا كُنَّا فاعِلينَ (انبیا / 104)

[سپس] همان‌گونه كه آفرينش را آغاز كرديم، آن را باز مى‌گردانيم، اين وعده‌ایست بر ما، و به يقين آن را انجام خواهيم داد

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و چهاردهم:
…اتَّقُوا اللهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ إِلّا وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ  (آل عمران / 102)

…آن‌گونه كه حقّ پرواپیشگی است، از خداوند پروا کنید (از [مخالفت فرمان] خدا بپرهيزيد)؛ و جز بر آيين اسلام از دنيا نرويد.

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و پانزدهم:
… يُنَزِّلُ الْغَيْثَ مِنْ بَعْدِ ما قَنَطُوا وَ يَنْشُرُ رَحْمَتَهُ وَ هُوَ الْوَلِيُّ الْحَميدُ (شوری / 28)

…باران سودمند را پس از آنكه مأيوس شدند نازل مى‌كند و رحمت خويش را مى‌گستراند و او ولىّ [و سرپرستِ] شايسته‌ی ستايش است

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و بیست و پنجم:
… فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْ‌ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللهِ‌ وَ الرَّسُولِ … (نساء / 59)

… هرگاه در امرى نزاع داشتيد، آن را به خدا و پيامبر باز گردانيد [و از آن‌ها داورى بطلبيد]…

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه(4)

آیات استفاده شده در خطبه صد و بیست و هشتم:
إِنَّ اللهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَ يُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَ يَعْلَمُ ما فِي الْأَرْحامِ وَ ما تَدْري نَفْسٌ ما ذا تَكْسِبُ غَداً وَ ما تَدْري نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ … (لقمان / 34)

آگاهى از [زمان قيام] قيامت مخصوص خداست، و او باران را نازل مى‌كند، [و از نزول دقيق آن آگاه است] و آنچه را كه در رحم‌ها [ى مادران] است مى‌داند، و هيچ‌كس نمى‌داند فردا چه به دست مى‌آورد، و هيچ‌كس نمى‌داند در چه سرزمينى مى‌ميرد؟…

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و بیست و نهم:
… إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ (بقره / 156)

… ما از آنِ خداييم؛ ‌و به‌سوى او بازمى‌گرديم

ظَهَرَ الْفَسادُ… (روم / 41)

فساد و تباهی آشکار گشت…

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و چهل و سوم:
… اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً. يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً.  وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنينَ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً  (نوح / 10-12)

… از پروردگار خويش آمرزش بطلبيد كه او بسيار آمرزنده است. تا باران‌هاي پربركت آسمان را پي‌در‌پي بر شما فرو فرستد. و شما را با اموال و فرزندان فراوان كمك كند و باغ‌هاي سرسبز و نهرهاي جاري در اختيارتان قرار دهد.

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و چهل و هفتم:
… يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ … (اسرا / 9)

… هدایت میکند به راهی که استوارترین راه هاست …

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و پنجاه و سوم:
…وَ لا يُنَبِّئُكَ مِثْلُ خَبير (فاطر / 14)

… و هيچ‌كس مانند [خداوند] آگاه از همه چيز، تو را [از حقايق] باخبر نمى‌سازد.

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و پنجاه و ششم:
… الْجَحِيمُ لِلْغاوِينَ (شعراء / 91 )

… دوزخ برای گمراهان (آشکار می گردد)

أَحَسِبَ النّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنّا وَ هُمْ لايُفْتَنُونَ  (عنکبوت / 2)

آيا مردم گمان‌كردند همين كه بگويند: «ايمان آورديم»، به حال خود رها‌مى‌شوند و آزمايش نخواهند شد؟!

 

---

حتما بخوانید:

غربت قرآن

قرآن و حکمیّت

---

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه(5)

آیات استفاده شده در خطبه صد و شصتم:
… رَبِّ إِنِّي لِما أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ  (قصص / 24)

… پروردگارا! به هر خير و نيكى كه تو بر من فرو فرستى نيازمندم

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و شصت و دوم:
…  فَلا تَذْهَبْ نَفْسُكَ عَلَيْهِمْ حَسَراتٍ إِنَّ اللهَ عَليمٌ بِما يَصْنَعُونَ  (فاطر / 8)

… پس جانت به خاطر شدّت تأسّف بر آنان از دست نرود؛ خداوند به آنچه انجام مى‌دهند داناست

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و شصت و سوم:
… مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طينٍ (مومنون / 12)

… از عصاره ای از گل

 

…  في قَرارٍ مَكينٍ (مومنون / 13)

… در قرارگاه مطمئن

 

إِلى قَدَرٍ مَعْلُومٍ ( مرسلات / 22 )

تا مدتی معین

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و هفتاد و ششم:
إِنَّ الَّذينَ قالُوا رَبُّنَا اللهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلائِكَةُ أَلاَّ تَخافُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ (فصلت / 30)

به يقين كسانى كه گفتند: «پروردگار ما خداوند يگانه است». سپس استقامت كردند، فرشتگان بر آنان نازل مى‌شوند كه: «نترسيد و غمگين مباشيد، و بشارت باد بر شما به آن بهشتى كه به شما وعده داده شده است»

إِنَّ اللهَ‌ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ…  (نساء / 48)

خداوند [هرگز] شرك به او را نمى‌بخشد…

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و هفتاد و هشتم:
أَنَّ اللهَ لَيْسَ بِظَلاَّمٍ لِلْعَبيدِ ( حج / 10 )

همانا خداوند هرگز به بندگان ستم نمی کند

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه(6)

آیات استفاده شده در خطبه صد و هشتاد و سوم:
… مَنْ يَتَّقِ اللهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً  (طلاق / 2)

… هر‌كس پروا پروردگار پيشه كند، خداوند راه نجاتى براى او فراهم مى‌كند.

…  إِنْ تَنْصُرُوا اللهَ يَنْصُرْكُمْ وَ يُثَبِّتْ أَقْدامَكُمْ (محمد / 7)

… اگر [آيين] خدا را يارى كنيد، شما را يارى مى‌كند و گام‌هايتان را استوار مى‌دارد

مَنْ ذَا الَّذي يُقْرِضُ اللهَ قَرْضاً حَسَناً فَيُضاعِفَهُ لَهُ وَ لَهُ أَجْرٌ كَريمٌ  (حدید / 245)

كيست كه به خدا وام نيكو دهد [و از اموالى كه به او ارزانى داشته انفاق كند] تا خداوند آن را براى او چندين برابر كند؟ و براى او پاداش پرارزشى است

وَ لِلهِ جُنُودُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ كانَ اللهُ عَزيزاً حَكيماً (فتح / 7)

لشكريان آسمان‌ها و زمين تنها از آن خداست و خداوند شكست‌ناپذير و حكيم است

 

… وَ (لَهُ) لِلهِ خَزائِنُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ… (منافقون / 7)

…خزاين آسمان ها و زمين از آنِ خداست…

 

… هُوَ الْغَنِيُّ الْحَميدُ  (حدید / 24)

… خداوند بى نياز و شايسته ستايش است

 

… لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً … (ملک / 2)

… تا شما را بيازمايد كه كدام‌يك از شما بهتر عمل مى‌كنيد …

… ذلِكَ فَضْلُ اللهِ يُؤْتيهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظيمِ (حدید / 21)

… اين فضل خداوند است كه به هركس بخواهد مى دهد؛ و خداوند داراى فضل عظيم است

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و هشتاد و پنجم:

وَ لِلّهِ یَسْجُدُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ طَوْعاً وَ کَرْهاً… (رعد / 15)

و برای خداوند سجده می کنند در آسمانها و زمین از روی اختیار یا اجبار …

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و هشتاد و ششم:

… كُنْ فَيَكُونُ (یس / 82)

… موجود باش پس (بی درنگ) موجود میشود

 

… إِلاَّ اللهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ (ص / 65)

… جز خداوند يگانه و حاكم بر همه‌چيز

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و نودم:

وَ سيقَ الَّذينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً  … (زمر / 73)

و كسانى كه تقواى الهى پيشه كردند گروه‌گروه به‌سوى بهشت برده مى‌شوند

 

… وَ كانُوا أَحَقَّ بِها وَ أَهْلَها  … (فتح / 26)

… آنان از هركس شايسته‌تر و اهل آن بودند …

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و نود و یکم:

… وَ قَليلٌ مِنْ عِبادِيَ الشَّكُورُ (سبا / 13)

…  ولى عدّه‌ی كمى از بندگان من شكرگزارند

 

… وَ لاتَ حينَ مَناصٍ (ص / 3)

… ولى وقت نجات گذشته بود.

 

فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرينَ (دخان / 29)

نه آسمان و زمين، بر آنان گريست، و نه به آن‌ها مهلتى داده شد.

 

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه(7)

آیات استفاده شده در خطبه صد و نود و دوم:
… إِنِّي خَالِقٌ بَشَرًا مِنْ صَلْصَالٍ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُونٍ. فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ. فَسَجَدَ الْمَلَائِكَةُ كُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ. إِلَّا إِبْلِيسَ… (حجر / 28-31)

… من بشرى را از گل خشكيده‌اى كه از گل بدبوى [تيره رنگى] گرفته‌ شده، مى‌آفرينم. هنگامى‌كه آن را نظام بخشيدم، و در او از روح خود (روحى شايسته و بزرگ ) دميدم، همگى براى او سجده ‌كنيد! پس همه‌ی فرشتگان، بى‌استثنا، سجده‌ كردند. جز ابليس،…

 

قَالَ رَبِّ بِمَا أَغْوَيْتَنِي لَأُزَيِّنَنَّ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَلَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ (حجر / 39)

گفت: «پروردگارا! به سبب آنكه مرا گمراه ساختى، من [نعمت‌هاى مادّى را] در زمين در نظر آن‌ها جلوه‌ مى‌دهم، و به‌يقين همگى را گمراه خواهم‌ ساخت»

 

أَيَحْسَبُونَ أَنَّمَا نُمِدُّهُمْ بِهِ مِنْ مَالٍ وَبَنِينَ. نُسَارِعُ لَهُمْ فِي الْخَيْرَاتِ بَلْ لَا يَشْعُرُونَ. (مومنون / 55-56)

آيا گمان مى­كنند اموال و فرزندانى كه به آنان مى­بخشيم. براى اين است كه درهاى خيرات را باسرعت به روى آن‌ها بگشاييم؟! [چنين نيست] بلكه آن‌ها نمى­فهمند [كه اين وسيله‌ی امتحانشان است].

 

وَقَالُوا نَحْنُ أَكْثَرُ أَمْوَالًا وَأَوْلَادًا وَمَا نَحْنُ بِمُعَذَّبِينَ (سبا / 35)

و گفتند: «اموال و فرزندان ما [از همه] بيشتر است [و اين نشانه‌ی علاقه‌ی خدا به ماست] و ما هرگز عذاب نخواهيم شد»

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و نود و چهارم:

… أُولَئِكَ حِزْبُ الشَّيْطَانِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ الشَّيْطَانِ هُمُ الْخَاسِرُونَ (مجادله / 19)

… آنان حزب شيطانند. بدانيد حزب شيطان زيانكارانند.

 

آیات استفاده شده در خطبه صد و نود و نهم:

… كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَابًا مَوْقُوتًا (نساء / 103)

… براى مؤمنان وظيفه‌اى است ثابت و داراى اوقات معيّن.

 

مَا سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ. قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ. (مدثر / 42-43)

«چه چيز شما را به دوزخ وارد ساخت»؟! مى‌گويند: ما از نمازگزاران نبوديم.

 

رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ…. (نور / 37)

مردانى كه هيچ تجارت و داد و ستدى آنان را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و اداى زكات غافل نمى‌كند…

 

وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا … (طه / 132)

خانواده‌ی خود را به نماز دستور ده؛ و بر انجام آن شکیبا باش…

 

… انّه کان ظلوماً جهولاً (احزاب / 72)

… او بسيار ستمكار و نادان بود

 

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه(8)

 

آیات استفاده شده در خطبه دویست و یکم:

فَعَقَرُوهَا فَأَصْبَحُوا نَادِمِينَ (شعراء / 157)

سرانجام [بر آن ناقه حمله ‌نموده] آن را از پاى درآوردند، سپس از كرده خود پشيمان ‌شدند

 

آیات استفاده شده در خطبه دویست و دوم:
… إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ (بقره / 156)

… ما از آنِ خداييم؛ ‌و به‌سوى او بازمى‌گرديم

 

آیات استفاده شده در خطبه دویست و یازدهم:

إِنَّ في ذلِكَ لَعِبْرَةً لِمَنْ يَخْشى (نازعات / 26)

به يقين در اين عبرتي است براي كسي كه [از نافرماني خدا] بترسد.

 

آیات استفاده شده در خطبه دویست و بیست و یکم:
أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ . حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقابِرَ  (تکاثر / 1-2)

افزون طلبي [و تفاخر] شما را به خود مشغول داشته است. تا آن جا كه به ديدار قبرها رفتيد [و به فزوني قبور مردگانتان افتخار كرديد].

 

آیات استفاده شده در خطبه دویست و بیست و دوم:
…يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ. رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ… (نور / 36-37)

…  صبح و شام در آن‌ها تسبيح او گويند. مردانى كه هيچ تجارت و داد و ستدى آنان را از ياد خدا غافل نمى‌كند؛…

 

آیات استفاده شده در خطبه دویست و ببیست و سوم:
يَا أَيُّهَا الْإِنْسَانُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ (انفطار / 6)

اي انسان! چه چيز تو را در برابر پروردگار كريمت مغرور ساخته است؟!

 

آیات استفاده شده در خطبه دویست و بیست و پنجم:
…إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ (آل عمران / 26)

… به درستی که تو بر هر چیزی توانایی

 

آیات استفاده شده در خطبه دویست و بیست و ششم:
هُنَالِكَ تَبْلُو كُلُّ نَفْسٍ مَا أَسْلَفَتْ وَرُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلَاهُمُ الْحَقِّ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ (یونس / 30)

 

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه(9)

نامه ها:

آیات استفاده شده در نامه سوم:
… وَ خَسِرَ هُنالِكَ الْمُبْطِلُونَ  (غافر / 78)

… و آنجا اهل باطل زيان خواهند كرد.

 

آیات استفاده شده در نامه پانزدهم:
… رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنا وَ بَيْنَ قَوْمِنا بِالْحَقِّ وَ أَنْتَ خَيْرُ الْفاتِحينَ (اعراف / 89)

… پروردگارا! ميان ما و قوم ما به‌حق داورى كن، كه تو بهترين داورانى

 

آیات استفاده شده در نامه بیست و سوم:
… أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللهُ لَكُمْ … (نور / 22)

… آيا دوست نمى‌داريد خداوند شما را بيامرزد؟! …

… وَ ما عِنْدَ اللهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ  (آل عمران / 198)

… و آنچه در نزد خداست، براى نيكان بهتراست

 

آیات استفاده شده در نامه بیست و هشتم:
… وَ أُولُوا الْأَرْحامِ بَعْضُهُمْ أَوْلى بِبَعْضٍ في كِتابِ اللهِ‌ … (انفال / 75)

… و خويشاوندان نسبت به يكديگر، در احكامى كه خدا مقرّر‌ داشته، [از ديگران] سزاوارترند…

إِنَّ أَوْلَى النّاسِ بِإِبْراهيمَ لَلَّذينَ اتَّبَعُوهُ وَ هذَا النَّبِيُّ وَ الَّذينَ آمَنُواوَ اللهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنينَ (آل عمران / 68)

سزاوارترين مردم به ابراهيم، كسانى هستند كه از او پيروى كردند، و اين پيامبر و كسانى كه [به او] ايمان آورده‌اند [از همه سزاوارترند]؛ وخداوند، ولىّ و سرپرست مؤمنان است.

قَدْ يَعْلَمُ اللهُ الْمُعَوِّقينَ مِنْكُمْ وَ الْقائِلينَ لِإِخْوانِهِمْ هَلُمَّ إِلَيْنا وَ لا يَأْتُونَ الْبَأْسَ إِلاَّ قَليلاً  (احزاب / 18)

خداوند كسانى كه مردم را [از جنگ] باز مى‌داشتند و كسانى را كه به برادران خود مى‌گفتند: «به‌سوى ما بياييد [و خود را از معركه بيرون كشيد]» به خوبى مى‌شناسد؛ و آن‌ها [مردمى ضعيفند و] جز اندكى پيكار نمى‌كنند.

… إِلاَّ الْإِصْلاحَ مَا اسْتَطَعْتُ وَ ما تَوْفيقي إِلاَّ بِاللهِ‌ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنيبُ  (هود / 88)
…  من جز اصلاح، تا آنجا که توانایى دارم، (نمى‌خواهم). و توفیق من [در این کار]، جز به [یارى] خدا نیست. تنها بر او توکّل کردم و به‌سوى او باز مى‌گردم

 

وَ ما هِيَ مِنَ الظَّالِمينَ بِبَعيدٍ (هود / 83)

و آن [مجازات]، از [سایر] ستمکاران دور نیست.

 

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه(10)

آیات استفاده شده در نامه چهل و یکم:
… وَ لاتَ حينَ مَناصٍ (ص / 3)

… ولى وقت نجات گذشته بود.

 

آیات استفاده شده در نامه چهل و پنجم:
أُولئِكَ حِزْبُ اللهِ أَلا إِنَّ حِزْبَ اللهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (مجادله / 22)

آن‌ها «حزب الله»اند؛ بدانيد «حزب الله» پيروزان و رستگارانند.

 

آیات استفاده شده در نامه پنجاه و سوم:
يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللهَ‌ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْ‌ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللهِ‌ وَ الرَّسُولِ … (نساء / 59)

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! اطاعت كنيد خدا را! و اطاعت كنيد پيامبر [خدا] و پيشوايان [معصوم] خود را. و هرگاه در امرى نزاع داشتيد، آن را به خدا و پيامبر باز گردانيد …

كَبُرَ مَقْتاً عِنْدَ اللهِ أَنْ تَقُولُوا ما لا تَفْعَلُونَ (صف / 3)

نزد خدا بسيار موجب خشم است كه سخنى بگوييد كه عمل نمى‌كنيد

 

آیات استفاده شده در نامه پنجاه و پنجم:
… حَتّى يَحْكُمَ اللهُ بَيْنَنا وَ هُوَ خَيْرُ الْحاكِمينَ (اعراف / 87)

…  تا خداوند ميان ما داورى كند، كه او بهترين داوران است

 

آیات استفاده شده در نامه شصت و هفتم:
سَواءً الْعاكِفُ فيهِ وَ الْبادِ (حج / 25)

چه كسانى كه در آنجا زندگى ­مى­كنند يا از نقاط دور وارد مى‌شوند

 

آیات استفاده شده در نامه هفتاد و چهارم:
… إِنَّ الْعَهْدَ كانَ مَسْئُولاً  (اسراء / 34)

… كه همانا از عهد و پیمان سؤال مى‌شود.

 

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه(11)

 حکمت ها:

آیات استفاده شده در حکمت هفتاد و هشتم:
… ذلِكَ ظَنُّ الَّذينَ كَفَرُوا فَوَيْلٌ لِلَّذينَ كَفَرُوا مِنَ النَّارِ  (ص / 27)

… اين گمان كافران است، واى بر كافران از آتش

 

آیات استفاده شده در حکمت هشتاد و هشتم:
وَ ما كانَ اللهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَ أَنْتَ فيهِمْ وَ ما كانَ اللهُ مُعَذِّبَهُمْ وَ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ (انفال / 33)

ولى [اى پيامبر]! تا تو در ميان آن‌ها هستى، خداوند آن‌ها را مجازات نخواهد كرد و [نيز] تا [گروهى از آن‌ها] استغفار مى‌كنند، خدا عذابشان نمى‌كند

 

آیات استفاده شده در حکمت نود و سوم:
وَ اعْلَمُوا أَنَّما أَمْوالُكُمْ وَ أَوْلادُكُمْ فِتْنَةٌ … (انفال / 28)

و بدانيد اموال و فرزندان شما، وسيله‌ی آزمايش است …

 

آیات استفاده شده در حکمت نود و ششم:
إِنَّ أَوْلَى النّاسِ بِإِبْراهيمَ لَلَّذينَ اتَّبَعُوهُ وَ هذَا النَّبِيُّ وَ الَّذينَ آمَنُوا… (آل عمران / 68)

سزاوارترين مردم به ابراهيم، كسانى هستند كه از او پيروى كردند، و اين پيامبر و كسانى كه [به او] ايمان آورده‌اند [از همه سزاوارترند]…

 

آیات استفاده شده در حکمت نود و نهم:
… إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ (بقره / 156)

… ما از آنِ خداييم؛ ‌و به‌سوى او بازمى‌گرديم

 

آیات استفاده شده در حکمت صد و سی ام:
… إِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوى… (بقره / 197)

… همانا بهترين زاد و توشه، پرهيزگارى است …

 

آیات استفاده شده در حکمت دویست و چهارم:
…  وَ اللهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنينَ  (آل عمران / 134)

و خدا نيكوكاران را دوست دارد

 

آیات استفاده شده در حکمت دویست و نهم:
وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ (قصص / 5)

ما اراده كرده‌ايم تا بر مستضعفان زمين نعمت بخشيم و آنان را پيشوايان و وارثان روى زمين قرار‌دهيم.

 

استشهادهای قرآن در نهج البلاغه(12)

آیات استفاده شده در حکمت دویست وبیست و نهم:
…  فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً  … (نحل / 97)

به طور مسلم او را حیات پاکیزه اى مى­بخشیم

 

آیات استفاده شده در حکمت دویست و سی و یکم:
إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ … ( نحل / 90)

همانا پروردگار به دادگری و نیکوکاری فرمان میدهد…

 

آیات استفاده شده در حکمت سیصد و هفدهم:
… اجْعَلْ لَنا إِلهاً كَما لَهُمْ آلِهَةٌ قالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ  (اعراف / 138)

… «تو هم براى ما معبودى قرار ده، همان‌گونه كه آن‌ها معبودان [و خدايانى] دارند». گفت: «شما جمعيّتى جاهل و نادان هستيد.»

 

آیات استفاده شده در حکمت سیصد و چهل و سوم:
كُلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ رَهِينَةٌ ( مدثر / 38)

همه کس در گرو کردار خویش است

 

آیات استفاده شده در حکمت سیصد و چهل و چهارم:
…  خَسِرَ الدُّنْيا وَ الْآخِرَةَ ذلِكَ هُوَ الْخُسْرانُ الْمُبين (حج / 11)

هم دنيا را از ­دست داده­اند و هم آخرت را و اين همان خسران و زيانِ آشكار است.

آیات استفاده شده در حکمت سیصد و هفتاد و هفتم:
… فَلا يَأْمَنُ مَكْرَ اللهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْخاسِرُونَ  (اعراف / 99)

…  در‌حالى‌كه جز زيانكاران، خود را از مجازات خدا ايمن نمى‌دانند

إِنَّهُ لا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْكافِرُونَ (یوسف / 87)

… به درستی تنها گروه كافران، از رحمت خدا مأيوس مى‌شوند

 

آیات استفاده شده در حکمت چهارصد و سی و نهم:
لِكَيْلا تَأْسَوْا عَلى ما فاتَكُمْ وَ لا تَفْرَحُوا بِما آتاكُمْ  … (حدید / 23)

اين بخاطر آن است كه براى آنچه از دست داده ايد تأسف نخوريد، و به آنچه به شما داده است دلبسته و شادمان نباشيد …

 

آیات استفاده شده در حکمت چهارصد و شصت و هشتم:
… وَ لا تَنْسَوُا الْفَضْلَ بَيْنَكُمْ … (بقره / 237)

… و گذشت و نیکوکارى را در میان خود فراموش نکنید…