آموزش قرآن
آموزش قرآن
امام علی (ع) آموختن قرآن را وظیفه هر مسلمانی دانسته و یاددادن آن را به فرزندان را به عنوان حق فرزند بیان می کند.
در خطبه 110 می فرماید: قرآن را فرابگیرید چرا که بهترین سخن است و در آن تفقّه و ژرف نگری کنید چرا که بهار دل ها ست.
در این بیان مشخص است که منظور از یاد دادن قرآن به فرزندان نه فقط روخوانی آن ست. بلکه آموختن معارف و مفاهیم کلام الله که اسباب ژرف نگری در مضمامین آیات نیز می باشد مدنظر حضرت بوده و بدآن تاکید داشته اند.
در حکمت 399 آمده که حق فرزند بر پدر آن است که نام نیکو بر او بگذارد، او را نیکو ادب کند و به او قرآن بیاموزد.
در نامه 310 بند 28 که وصیت نامه ایشان پس از پایان جنگ صفین به فرزند ارشد خود امام حسن مجتبی (ع) است آمده :
چون براساس محبت پدري تصمیم به تأدیب تو گرفتم، در حالی که عمر من رو به پایان است و تو در آغاز عمر خود هستی و نیت سالم و دل صاف داري، تصمیم گرفتم که بیش از هرچیز به تو قرآن و تأویل آن و احکام شریعت و حلال و حرام الهی را بیاموزم.
این الگوي عملی براي همه ي پدران است که وظیفۀي قرآن آموزي و دین آموزي به فرزندان را مهم بشمارند و به آن اقدام کنند زیرا قرآن، پایه و اساس آموزش و تربیت دینی است و پیشوایان ما چه در احادیث خود و چه در سیرة عملیشان، به آموختن قرآن به فرزندان اهتمام ورزیده اند.
پس از یادگیری قرآن، خواندن مرتب آن و رعایت آداب خواندن قرآن نیز در کلام امیر المومنین (ع) جلوه خاصی دارد. آداب تلاوت قرآن را می توانیم به بخش ظاهری و باطنی تقسیم کنیم که آداب ظاهری شامل درست خواندن و تجوید و صداي خوب و لحن عرب و تلاوت با وضو و رو به قبله و… و آداب باطنی من جمله حضور قلب، توجه و تدبر، فهم معانی، خود را مخاطب آیات قرآن دیدن و عمل به این منشور هدایت و… می باشد.
در خطبه 110 می فرمایند : قرآن را نیکو بخوانید که آن سودمندترین سخن و بیان است. که می تواند اشاره به بخش ظاهری آداب قرائت قرآن باشد. همچنین در خطبه 193 با تفصیل بیشتری در این باب سخن گفته اند :
اما شب، قدم هایشان را صاف کرده به نماز می ایستند و اجزاء قرآن را با تأمل می خوانند و همراه با آن خود را محزون می سازند و درمان درد خویش را از آن می جویند. هرگاه به آیه اي می رسند که در آن تشویقی است، به آن طمع می بندند و روي می آورند و آن وعده هاي شوق انگیز را در برابر چشم هاي خود می بینند و چون به آیه اي برسند که در آن بیم دادن و هشدار است، با گوش جان به آن توجه می کنند و می پندارند که زفیر و شهیق (بانگ و خروش جهنم) در گوش شان می پیچد، آنگاه به رکوع خم می شوند و با سجود، چهره ها و دست ها و زانوها را بر خاك می نهند و از پروردگارشان آزادي از دوزخ را می طلبند.
آموزش قرآن :
امام علی (ع) آموختن قرآن را وظیفه هر مسلمانی دانسته و یاددادن آن را به فرزندان را به عنوان حق فرزند بیان می کند.
در خطبه 110 می فرماید: قرآن را فرابگیرید چرا که بهترین سخن است و در آن تفقّه و ژرف نگری کنید چرا که بهار دل ها ست.
در این بیان مشخص است که منظور از یاد دادن قرآن به فرزندان نه فقط روخوانی آن ست. بلکه آموختن معارف و مفاهیم کلام الله که اسباب ژرف نگری در مضمامین آیات نیز می باشد مدنظر حضرت بوده و بدآن تاکید داشته اند.
در حکمت 399 آمده که حق فرزند بر پدر آن است که نام نیکو بر او بگذارد، او را نیکو ادب کند و به او قرآن بیاموزد.
در نامه 310 بند 28 که وصیت نامه ایشان پس از پایان جنگ صفین به فرزند ارشد خود امام حسن مجتبی (ع) است آمده :
چون براساس محبت پدري تصمیم به تأدیب تو گرفتم، در حالی که عمر من رو به پایان است و تو در آغاز عمر خود هستی و نیت سالم و دل صاف داري، تصمیم گرفتم که بیش از هرچیز به تو قرآن و تأویل آن و احکام شریعت و حلال و حرام الهی را بیاموزم.
این الگوي عملی براي همه ي پدران است که وظیفۀي قرآن آموزي و دین آموزي به فرزندان را مهم بشمارند و به آن اقدام کنند زیرا قرآن، پایه و اساس آموزش و تربیت دینی است و پیشوایان ما چه در احادیث خود و چه در سیرة عملیشان، به آموختن قرآن به فرزندان اهتمام ورزیده اند.
پس از یادگیری قرآن، خواندن مرتب آن و رعایت آداب خواندن قرآن نیز در کلام امیر المومنین (ع) جلوه خاصی دارد. آداب تلاوت قرآن را می توانیم به بخش ظاهری و باطنی تقسیم کنیم که آداب ظاهری شامل درست خواندن و تجوید و صداي خوب و لحن عرب و تلاوت با وضو و رو به قبله و… و آداب باطنی من جمله حضور قلب، توجه و تدبر، فهم معانی، خود را مخاطب آیات قرآن دیدن و عمل به این منشور هدایت و… می باشد.
در خطبه 110 می فرمایند : قرآن را نیکو بخوانید که آن سودمندترین سخن و بیان است. که می تواند اشاره به بخش ظاهری آداب قرائت قرآن باشد. همچنین در خطبه 193 با تفصیل بیشتری در این باب سخن گفته اند :
اما شب، قدم هایشان را صاف کرده به نماز می ایستند و اجزاء قرآن را با تأمل می خوانند و همراه با آن خود را محزون می سازند و درمان درد خویش را از آن می جویند. هرگاه به آیه اي می رسند که در آن تشویقی است، به آن طمع می بندند و روي می آورند و آن وعده هاي شوق انگیز را در برابر چشم هاي خود می بینند و چون به آیه اي برسند که در آن بیم دادن و هشدار است، با گوش جان به آن توجه می کنند و می پندارند که زفیر و شهیق (بانگ و خروش جهنم) در گوش شان می پیچد، آنگاه به رکوع خم می شوند و با سجود، چهره ها و دست ها و زانوها را بر خاك می نهند و از پروردگارشان آزادي از دوزخ را می طلبند.
