آشنایی با سوره هود
آشنایی با سوره هود
آشنایی با سوره هود از قرآن کریم
- از سوره های مکی که در جزء یازدهم و دوازدهم قرار دارد.
- پنجاه و دومین سوره ای ست که بر پیامبر نازل شده است، پس از رحلت حضرت خدیجه و حضرت ابوطالب (علیهما السلام)
- در ترتیب قرار گیری سوره ها در مصحف شریف، سوره یازدهم است
- سخن گفتن از داستان حضرت هود و پنج بار تکرار نام ایشان در این سوره وجه تسمیه آن است.
- جزو سوره های مئون قران است و به اندازه دو سوم یک جزء کامل است.
- این سوره پنجمین سوره ای ست که با حروف مقطعه آغاز می شود.
- این سوره 123 آیه، 1948 کلمه و 7820 حرف دارد.
- از منظر محتوایی چهار آیه ابتدایی این سوره در بردارنده همه معارف قرانی دانسته شده که در طول سوره به تفصیل درباره آنها سخن رفته است. این سوره مبارکه در قالب انذار و تبشیر به ذکر سنت جاری خدا در مورد بندگان و ببیان داستان اقوام گذشته مانند نوح و هود و صالح و … و سرگذشت انها به دلیل سرباز زدن از قبول دعوت الهی می پردازد. مبارزه با فساد و انحراف و حرکت در راه مستقیم و استقامت و پایداری در این راه، اثبات حقانیت وحی و قران با دعوت به تحدی، بیان مسئله علم خداوند به تمام امور و ابتلا و آزمایش انسان در مسیر تکامل و انتخاب احسن، اشاره به معارف الهی مانند توحید و نبوت و معاد و توصیف وعده های خداوند به مومنان و صاحبان اعمال صالح از دیگر موضوعات مطروحه در این سوره مبارکه می باشد.
- داستان هایی که در این سوره به آنها اشاره شده است :
داستان حضرت نوح : آیات 25 و 48
داستان قوم عاد و رسالت حضرت هود : آیات 50 تا 60
داستان قوم ثمود و رسالت حضرت صالح : آیات 61 تا 68
داستان قوم لوط : آیات 69 تا 83
داستان حضرت شعیب : آیات 84 تا 95
داستان حضرت موسی : آیات 96 تا 99
- آیاتی از سوره هود که دارای شان نزول هستند به شرح زیر است :
- آیه 5 : هم طبرسی در جلد پنجم مجمع البیان و هم واحدی در اسباب نزول القران آورده اند که این آیه درباره اخنس ابن شریق نازل شده که مردی شیرین سخن و خوش رو در ملاقات با پیامبر اکرم (ص) بود و برخورد دوستانه ای با ایشان داشت ولی در باطن خود ناخشنود بود و دشمنی پیامبر را در دل داشت.
- آیه 114 : توسط طبرسی در جلد پنجم مجمع البیان و واحدی در اسباب نزول القران آمده است روزی مردی نزد پیغمبر (ص) آمد و گفت : در ان سوی شهر بر اثر وسوسه شیطان متعرض زنی گردیدم و آلوده به گناه شدم ولی به حد جماع نرسی. اکنون به نزد شما آمدم تا حد بر من جاری سازی. ایشان پاسخی نداد و مرد بازگشت تا اینکه آیه فوق نازل شد و او را صدا کرد و گفت وضو بگیر و با ما نماز بخوان که این کفاره گناه توست. در این میان شخصی پرسید آیا حکمی که داده شده فقط مخصوص همین شخص است؟ پیامبر فرمودند : خیر، برای همه مسلمانان است.
- آیات مشهور این سوره عبارتست از: آیه تحدی (13)، آیه بقیت الله(86)، آیه تبدیل سیئات به حسنات (114) آیه اوقات نمازهای واجب (114)
- در آیه 86 این سوره، جوامع روایی شیعه واژه بقیه الله را به امامان شیعه تفسیر کرده اند. مجلسی در جلد 26 بحار الانوار از مناقب ابن شهرآشوب نقل می کند که آیه بقیه الله درباره ائمه(ع) نازل شده است. در روایت دیگری نیز امده است امام باقر(ع) خطاب به مردمی که دروازه شهر خود را بر روی ایشان بستند خود را بقیه الله نامیدند. در جایی دیگر نیز نقل می کند که امام زمان (عج) در زمان ظهور این آیه را تلاوت می کنند. مرحوم طبرسی در جلد اول مجمع البیان از امام علی (ع) نقل می کند مراد از بقیه الله امام مهدی (عج) است که خواهد آمد.
- از پیامبر نقل شده هرکس سوره هود را بخواند خداوند ده برابر آنانکه حضرت نوح را تصدیق یا تکذیب کردند و به تعداد موافقان و مخالفان حضرت هود، حضرت صالح، حضرت شعیب، حضرت لوط،حضرت ابراهیم و حضرت موسی به او حسنه می دهد و چنین کسی در قیامت سعادتمند خواهد بود . ( طبرسی – مجمع البیان – جلد 5 – ص 239 )
- از امام باقر (ع) نقل شده هر کس این سوره را در هر جمعه قرائت نماید در قیامت در زمره پیامبران مبعوث خواهد شد و گناهانش به او شناسانده نخواهد شد. (شیخ صدوق – ثوال الاعمال – ص 106)
- در تفسیر برهان برای تلاوت این سوره خواصی چون افزایش نیروی بدنی و براورده شدن حاجات ذکر شده است . ( بحرانی – تفسیر البرهان – ج 3 – ص 71)
